CALEB ve COLONEL'İN HİKAYESİ

Aşağıda izleyeceğiniz video, aynı trafik kazasında annesini ve kardeşlerini kaybeden, kendisi de ağır yaralanan Caleb'ın, Terapi Köpeği Colonel ile tanışması üzerine...

Colonel'in varlığı Caleb için motivasyon yaratıyor. Hastaneye gitmek Caleb için oyun parkına gitmek kadar eğlenceli hale geliyor. Colonel'in yumuşak tüylerine dokunmak, sıcaklığını hissetmek, onun dostluğunu kazanmak ve her hafta bu temiz kalpli dost ile buluşmaya gitmek... Ve sonunda tabii ki Caleb'ın iyileşme süreci hızlanıyor! :)

Terapi Köpeği Colonel, annesi ve kardeşlerini trafik kazasında yitirmiş bir çocuğun yaşam sevinci oluyor. Yaşam sevincini tekrar kazanan Caleb ise hızla iyileşiyor.

Bu video, Türkiye'de henüz yeni olan bir kavramın, "Terapi Köpeği" kavramının anlamını yaşamdan bir hikaye ile kısa, öz ve güçlü özetlemiş. Çocuklar için kitaplar yazıyorum ama bunu kelimeye dökmekte zorlanabilirdim.

Köpeğim Poka'ya baktığımda onda tabiatın nice güzelliğinden, mucizesinden birini görüyorum. Tıpkı çocuklara baktığımda gördüğüm gibi.

Bir araya geldiklerinde ise harikalar yaratıyorlar!

TERAPİ KÖPEĞİ İLE YÜRÜME TERAPİSİ'NİN ARTILARI

Çocuğunuz sizden: "Bugün fizik tedavi seansına gidiyoruz"u duyacağına: "Haydi hazırlanalım! Bugün Poka ile yürüyüş yapacağız" cümlesini duysa? İki önerme arasında bir fark olur mu? Bunun yanıtının: "Evet! Kesinlikle evet!" olduğunu düşünüyorum. 

Peki ya çocuğunuzun, yumuşak tüylü, pamuk kalpli bir köpek sayesinde terapiye ilgisinin artacağını söylesem?

Terapi köpekleri, yürüme terapisi sırasında sevimli bir motivasyon aracıdır. Çocuğunuz çalışmaya daha büyük istekle katılır. Kabuğundan daha kolay çıkar ve daha çok gülümser.

Bir fiziksel terapi seansı düşünün ki çocuk, odanın diğer köşesinde kuyruk sallayarak kendisini bekleyen bir köpeğe doğru yürümek için heveslenmesin? Mümkün mü? Terapilerde işte bu motivasyondan faydalanılır. Köpek ile yürüyüşlerde göz koordinasyonu ve odaklanma da gelişir, vücut dengesi artar. 

Terapi sırasında çocuğunuz başarı sağladığında, kendine güveni artar. Fiziken geliştiği gibi sosyalleşir de. İçe kapalı davranışlar yerine, dışa dönük bir yapı sergilemeye başlar. Köpeğe komut veren çocuğun konuşma hevesi artar. 

Ve belki de en önemlisi, Çocuğunuz bir canlı ile iletişim kurduğunda, duygusal bağ kurmanın da pratiğini yapar. 

KÖPEĞİN İNSANLA PARALEL EVRİMİ

İlk insan (homosapiens) ateşin başında, avının bir parçasını kurda attı. Kurt da karnını doyurmak uğruna ilk insana doğru bir adım ilerledi. Ve tarih öncesi çağda köpeğin hikayesi işte böyle başladı.

Kendisi de vahşi olan ilkel insan, kurttan korkmamıştı. Çünkü dönemin diğer hayvanlarına kıyasla kurt, gerçekten de korkulacaklar listesinin sonundaydı. Hatta kurt yavruları, ilkel insana sempatik bile gelmiş olabilir. İnsan-kurt arasındaki iletişim, binlerce yıl sürecek derin sevgi bağının güçlenmesine neden oldu. Bu yavrular farklı coğrafi konum ve iklimlere adapte olup fiziksel değişim, evrim geçirdiler. Kurdun üç temel özelliği olan: Avcılık, bekçilik ve sosyallik bu omurgalı memeliyi, insana daha da yakınlaştırdı. Böylelikle kurt ehlileşti.

Avcı ve bekçi olması insanoğlunun beslenme ve korunma ihtiyacında önemli rol oynarken; sürü deneyiminden gelen sosyal olma özelliği ile kurt, insan ailesine/sürüsüne dahil oldu. Böylelikle kurt evcilleşti.

Kurdun DNA yapısı adaptasyona açık ve çok uygundu. DNA yapısının elverişliliği ve yukarıda saydığımız sebepler sayesinde kurdun farklı bir türe evrimi gerçekleşti. Milyonlarca yıl süren bu ilişki sonunda kurttan doğan bu yeni tür eğitilebilir hale geldi. Ve biz ona "köpek" adını verdik. Köpek ırkı; kurdun avcılık, bekçilik ve sosyallik özellikleri kaybetmedi.

Köpeklerin insan sağlığı için tedavilerde ve terapilerde kullanılması 1970'li yıllara denk geliyor. Amerikalı psikiyatrist Boris Levinson, terapiye gelen çocukların kendisine kapalı olduğunu ama köpeği Jingle'a merak ve ilgi duyduklarını gözlemledi. Böylelikle köpeğini terapilere dahil etti. 

Köpekle terapi konusunda çalışmalar yapan terapistlerin hazırladıkları raporlar sayesinde Amerika'nın birçok eyaletinde yasalar değişti. Terapi alanında kullanılacak köpekler: Hastanelere, kliniklere, rehabilitasyon merkezlerine ve okullara giriş hakkı kazandı. 

Poka ve Sertifikası

Labrador Retriever, sakin ve sabırlı mizacı ile çocuklarla çalışmalarda avantaj sağlayan bir tür. Poka, Temel İtaat Eğitimi'ni aldıktan sonra Down Sendromlu ve Otizmli çocuklar ve aileleriyle bireysel çalışmalar yaptı. Daha sonra, Japon Animal Theraphy Association (JATA) ile kurulan bağlantının ardından "Terapi Köpeği" sertifikasını aldı. Bu sertifika, Japon hükümetinin tanıdığı ancak Türkiye'de kurumlara girişte ne yazık ki tanınmayan bir belge. Ülkemizde, Kör Köpekleri'nin dahi kamusal alanlara sahipleriyle girme hakkının olmadığı düşünülecek olursa, önümüzde epey engelli bir yol olduğu net olarak görülebilir. 

Köpeklerin özel durumdaki çocuklarla ilişki kurarak, azımsanmayacak faydalar sağladığı, defalarca deneyimlenerek kanıtlanmış bir gerçek. "Poka ile Terapi"nin bundan sonraki hedefi, terapistler ve üniversiteler ile çalışmalar gerçekleştirerek bilimsel bir alanda adım atmak.

KUYRUKLU ŞİFACILAR YA DA TERAPİ KÖPEKLERİ

Köpek ırkı, tarih boyunca insanoğlunun dostu ve çalışanı oldu. Avlanma, bekçilik, kızak çekme, sürü gütme gibi servisleri sayesinde; beslendik, korunduk, göç ettik ve ailemizi geçindirdik. Köpek ve insan ırkı yeryüzünde deneyimledikleri yüzyıllık bağlarını birlikte uyumla evrilerek ve birbirlerine katkı sağlayarak geliştirdi. Böylelikle insan ve köpek ırkı arasında ortak bir yaşam, kültür ve beden dili oluştu. Köpekleri, insanın yeryüzündeki tarihinden dışlamak mümkün değildir. Her ikisi de, "doğa" dediğimiz bütünün içinde, birbirlerine yönelik derin bir bağ kurmuşlardır.

Yüzyıllar öncesine dayanan insan-köpek diyaloğu o kadar gerçektir ki, "terapi" alanında da doğallıkla fayda sağlar. Hayatımızı paylaştığımız köpekler, örneğin Down Sendromlu ve Otizmli çocukların terapilerinde görev alabilir.

Terapi Köpekleri, çocukların seanslara daha büyük istekle ve mutlulukla katılmalarını, sosyalleşmelerini, hastane,okuma ve yürüme güçlüklerini daha kolay aşmalarını sağlar.

Terapi Köpeğinin Getirileri:

_ Köpek, terapist ve çocuk arasındaki buz kırıcıdır. Terapi Köpeği, seansı renklendirir. Terapinin daha sıcak ve samimi bir ortamda geçmesini sağlar.

_ Köpeğin bulunduğu terapi ortamında çocuklar sakinleşir, daha fazla gülümser ve kabuklarından çıkar.

_ Terapi Köpeği ile yapılacak çeşitli egzersizler ile motor becerilerde artış sağlanır. Göz koordinasyonu ve farkındalık artar. Çocuğun odaklanması kendiliğinden güçlenir.

_ Şirin bir köpekle yürüyüş yapmak, rutin bir yürüme terapisinden çok daha motive edicidir. Böylelikle çocuğun vücut dengesi artar, fiziksel güçlenme gerçekleşir.

_ Terapi Köpeği, basit düşünen ve iletişimi net kuran bir canlı olduğundan, çocuğa güven verir.

_ Terapi Köpeği, çocuğun okur-yazarlık becerisinin gelişimine katkı sağlar. Sakin ve yargılayıcılıktan uzaktır. Daha az stresli olan bu okuma deneyimi ile çocuğun sağlam okur-yazarlık becerisi gelişir, kendine güveni artar.

Terapi Köpekleri ayrıca:

_Küçük hastalara, zor ve ağır hastane yatışları sırasında eğlenceli ve neşeli birer destek;

_Engelli çocuklar için, fiziksel ve zihinsel egzersizler boyunca sevimli birer motivasyon (örnek: El, kol kasları zayıf bir çocuğun köpeğe top atması ve köpeğin topu getirmesi, motor becerilerde artış için çocuğun köpeği taraması vb.),

_Huzurevlerinde gerçekleşen rutin buluşmalar ile yüzleri gülümseten, dolayısıyla seratonin salgılatan, stresi azaltan, kan basıncını ve kalp ritmini dengeleyen kuyruklu birer doktordur. 

Son olarak... İnsanoğlunun icat ettiği ve tüm bu faydaları sağlayabilen bir makina yoktur. Köpekler bunları; büyük bir neşe, iyimserlik, istek ve iyi niyetle yaparlar. Şifalı bir iletişim kurmak köpeklerin doğasında vardır. İnsana düşen ise, bu kadim dosta yeniden güvenmek ve ona bir şans vermek olabilir.